មានកត្តាអ្វីខ្លះដែលជំរុញឲ្យប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ានបង្កើនការចំណាយផ្នែកយោធា?


អាស៊ានកំពុងតែ​ក្លាយ​ជា​តំបន់​ ដែល​ការចំណាយ​ខាង​ផ្នែក​យោធា​មាន​កំណើន​ខ្ពស់បំផុត​មួយ នៅលើ​ពិភលោក។ យោងតាម​របាយការណ៍​របស់​វិទ្យាស្ថាន​ស្រាវជ្រាវ​​ផ្នែក​សន្តិភាព​អន្តរជាតិ ក្រុង​​ស្តុកខុម​ (Stockh International Peace Research Institute ហៅកាត់ថា SIPRI) នៅ​ក្នុង​ចន្លោះ​ពី​ឆ្នាំ​២០០២ ដល់​ឆ្នាំ​២០១១​កន្លងទៅ ការ​ចំណាយ​ផ្នែក​យោធា ក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន កើនឡើង​រហូតដល់ទៅ​ជាង ៤០%។តើ​មូលហេតុអ្វីខ្លះ ដែល​ជំរុញ​ឲ្យ​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន​នាំគ្នា​បង្កើន​ការ​ចំណាយផ្នែក​យោធា​ខ្លាំង​បែបនេះ?
នាវាផ្ទុកយន្តហោះចម្បាំងចិន
ក្នុងរយៈពេល​ជាច្រើន​ទសវត្សរ៍​កន្លងទៅ គេ​សង្កេតឃើញ​ថា ប្រទេស​​ភាគច្រើន ក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន​មិនសូវ​ចំណាយច្រើន​ប៉ុន្មាន​ទេ ​ទៅលើ​ការ​ទិញ​គ្រឿង​សព្វាវុធ​ ក្រៅពី​កាំភ្លើង ឬ​រថក្រោះ​​ធុនតូចៗ។ ក៏ប៉ុន្តែ នេះ​គឺ​ជា​រឿង​ពីមុន។ នៅ​ក្នុង​រយៈពេល ១០ឆ្នាំ​ចុងក្រោយ​នេះ ​​ការចំណាយ​ខាងផ្នែក​យោធា​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន​ទាំងមូល បាន​កើនឡើង​រហូតដល់​ទៅ​ជាង ៤០% ហើយ​ប្រទេស​​អាស៊ាន​ភាគច្រើន នាំគ្នា​​ផ្តោត​លើ​ការ​ទិញ​គ្រឿង​សព្វាវុធ​ធុនធ្ងន់ និង​ទំនើបៗ។
យោងតាម​របាយការណ៍​របស់​វិទ្យាស្ថាន​ស្តុកខុម ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​អាស៊ាន​ទាំង ១០ ប្រទេស​​ដែល​នាំមុខគេ ក្នុងការ​បង្កើន​ការ​ចំណាយ​ផ្នែក​យោធា ក្នុង​ចន្លោះ​ពី​ឆ្នាំ​២០០២ ដល់​ឆ្នាំ​២០១១ គឺ​មាន​វៀតណាម ​ឥណ្ឌូណេស៊ី កម្ពុជា និង​ថៃ ដែល​ការ​ចំណាយ​ខាង​ផ្នែក​យោធា​បាន​កើនឡើង ក្នុង​ចន្លោះ ពី ៦៦% ទៅ ៨២%។
បើ​សង្កេតមើល​ជារួម គេឃើញ​ថា ប្រទេស​ដែល​ជាប់ជម្លោះ​ជាមួយ​ចិន ក្នុង​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង បង្កើន​ការ​ចំណាយ​ភាគច្រើន​ទៅលើ​​​​គ្រឿងសព្វាវុធ សម្រាប់​ប្រើ​ខាង​ផ្នែក​ជើងទឹក។ ម៉ាឡេស៊ី​បានទិញ​នាវាមុជទឹក​ចំនួន​ ២គ្រឿង ពី​បារាំង។ វៀតណាម​វិញ​​បាន​បញ្ជាទិញ​នាវាមុជទឹក​ចំនួន ៦គ្រឿង ពី​រុស្ស៊ី ព្រមទាំង​យន្តហោះ​ចម្បាំង​ជាច្រើន​គ្រឿងផ្សេងទៀត។ នេះ គឺ​​​ដោយសារ​តែ​ជម្លោះ​ជាមួយ​ចិន ​នៅ​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​ មាន​ការ​កើនឡើង​កាន់តែ​ខ្លាំង ហើយ​​ប្រទេស​ក្នុង​អាស៊ាន ដែល​ជាប់ជម្លោះ​ជាមួយ​ចិន ក៏​កំពុងតែ​មាន​ការ​បារម្ភ​កាន់តែ​ខ្លាំង ទៅលើ​ឥទ្ធិពល​របស់​ចិន ដែល​បាន​បង្កើន​ការ​ចំណាយ​យ៉ាងច្រើន​សន្ធឹកសន្ធាប់​ខាង​វិស័យ​យោធា ជាពិសេស ​ខាង​ទ័ព​ជើងទឹក។
ក៏ប៉ុន្តែ កំណើន​នៃ​​ការ​ចំណាយ​ផ្នែក​យោធា​នៅ​អាស៊ាន​ មិនមែន​ដោយសារ​តែ​បញ្ហា​ជម្លោះ​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​មួយ​នេះ​ទេ។ បើ​យើងមើល​ទៅលើ​របាយការណ៍​របស់​វិទ្យាស្ថាន​ក្រុង​ស្តុកខុម យើងឃើញថា ប្រទេស​អាស៊ាន​​ផ្សេងទៀត ដែល​មិនជាប់ជម្លោះ​នៅ​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង ក៏​បាន​បង្កើន​ការ​ចំណាយ​ផ្នែក​យោធា​យ៉ាង​ខ្លាំង​ដែរ ដូចជា ​កម្ពុជា កើនឡើង ៧០% និង​ថៃ កើនឡើង ៦៦%។ នេះ គឺ​ដោយសារ​តែ​ជម្លោះ​ព្រំដែន​រវាង​ប្រទេស​ទាំងពីរ ដែល​ជា​សមាជិក​អាស៊ាន​ដូចគ្នា ហើយ​ដែល​ឈាន​រហូតដល់​ការ​ផ្ទុះអាវុធ​ដាក់​គ្នា​ជាច្រើន​លើក ​នាពេល​កន្លងទៅ។
ម្យ៉ាងទៀត សម្រាប់​ប្រទេស​ថៃ បញ្ហា​សន្តិសុខ​ផ្ទៃក្នុង វិបត្តិ​នយោបាយ និង​តួនាទី​របស់​កងទ័ព ក្នុង​ឆាកនយោបាយ សុទ្ធសឹង​ជា​មូលហេតុ​ចម្បងៗ ដែល​នាំ​ឲ្យ​ការ​ចំណាយ​ខាង​ផ្នែក​យោធា​កើនឡើង​ខ្លាំង។ វាជារឿង ដែល​គេ​តែងតែ​សង្កេតឃើញ​ជាទូទៅ ប្រទេសណា ដែល​កងទ័ព​មាន​ឥទ្ធិពល​ខ្លាំង​ក្នុង​ឆាកនយោបាយ អ្នក​នយោបាយ​ស៊ីវិល ដែល​ចង់​រក្សា​អំណាច ចាំបាច់​ត្រូវ​តែ​​​ជះលុយ​ទៅក្នុង​វិស័យ​យោធា​ច្រើន ដើម្បី​ផ្គាប់​ចិត្ត​កងទ័ព។
ករណីពិសេស​មួយ​ទៀត គឺ​សិង្ហបុរី។ សិង្ហបុរី គឺ​ជា​កូនប្រទេស​តូចជាងគេ នៅ​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន មាន​ផ្ទៃដី​ប្រមាណ​តែ​ជាង ៧០០​គីឡូម៉ែត្រ​ក្រឡា ហើយ​ប្រជាជន​តែ​ជាង ៥លាន​នាក់​ប៉ុណ្ណោះ ក៏ប៉ុន្តែ ជា​ប្រទេស ដែល​មាន​ការ​ចំណាយ​ខាង​វិស័យ​យោធា​ច្រើន​ជាង​គេ​បំផុត នៅ​អាស៊ាន។ សិង្ហបុរី​បាន​ចំណាយ​យ៉ាងច្រើន​ទៅលើ​ការ​ទិញ​គ្រឿង​សព្វាវុធ​ទំនើបៗ ទាំង​ខាង​ទ័ព​អាកាស និង​ទ័ព​ជើងទឹក។ សិង្ហបុរី​​មាន​នាវាមុជទឹក​ចំនួន ៤គ្រឿង ដែល​ទិញ​ពី​អាមេរិក ហើយ​ទើប​នឹង​ទិញ ២គ្រឿង​បន្ថែម​ទៀត​ពី​ស៊ុយអែដ។ សិង្ហបុរី​ក៏​កំពុងតែ​បារម្ភ​នឹង​កម្លាំង​ទ័ព​ជើងទឹកចិន​ដែរ ប៉ុន្តែ មិនមាន​អ្វី​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ជម្លោះ​ដែនទឹកនោះទេ គឺ​ទាក់ទង​នឹង​ការ​គ្រប់គ្រង​ផ្លូវ​នាវាចរណ៍​ពាណិជ្ជកម្ម ជាពិសេស គឺ​នៅ​ជុំវិញ​ច្រក​សមុទ្រ​ម៉ាឡាកា ដែល​គេ​អាច​ចាត់ទុក​ថា​ជា​ឆ្នាំងបាយ​របស់​សិង្ហបុរី ដែល​មាន​សេដ្ឋកិច្ច​ពឹងផ្អែក​យ៉ាងខ្លាំង​លើ​វិស័យ​ពាណិជ្ជកម្ម និង​នាវាចរណ៍។ កំពង់ផែ​សិង្ហបុរី ស្ថិត​ក្នុង​ចំណោម​កំពង់ផែ​​អន្តរជាតិ​ដ៏ធំបំផុត​មួយ។
ឥណ្ឌូណេស៊ី ដែល​មិនជាប់ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ជម្លោះ​សមុទ្រចិន​ខាង​ត្បូង ក៏​បង្កើន​ការ​ចំណាយ​​ខាង​ផ្នែក​យោធា​យ៉ាង​ច្រើន​ដែរ គឺ​កើនឡើង​រហូតដល់ទៅ ៨២% ក្នុង​ចន្លោះ​ពីឆ្នាំ​២០០២ ដល់​ឆ្នាំ​២០១១។ បច្ចុប្បន្ន ឥណ្ឌូណេស៊ី​មាន​នាវាមុជទឹក​​ពីរគ្រឿង ហើយ​ទើប​នឹង​បញ្ជា​ទិញ​ ៣គ្រឿង​បន្ថែម​ទៀត ពី​កូរ៉េ​ខាង​ត្បូង។ ឥណ្ឌូណេស៊ី​ក៏​កំពុង​តែ​ចរចា​ផងដែរ​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន និង​រុស្ស៊ី ដើម្បី​ទិញ​ប្រព័ន្ធ​រ៉ាដា​ឃ្លាំមើល​ដែន​សមុទ្រ និង​មីស៊ីល​ប្រឆាំង​នាវា។
តាមការពិត មាន​មូលហេតុ​ដ៏​ចម្បងមួយ​ទៀត ដែល​នាំ​ឲ្យ​ការ​ចំណាយ​ខាង​វិស័យ​យោធា​មាន​ការ​កើនឡើង​ខ្លាំង នៅ​​​អាស៊ាន ក៏​ដូចជា នៅ​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​ទាំងមូល គឺ​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច។ កាលពីមុន ​​ជា​ប្រទេស​ក្រីក្រ មាន​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​តិចតួច មិនសូវ​មាន​លុយ​ចំណាយ​ខាង​ផ្នែក​យោធា ទាហាន​មាន​ប្រាក់ខែ​តិច ប្រើ​អាវុធ​ចាស់ៗ និង​ហួសសម័យ។ ដល់ពេល​សេដ្ឋកិច្ច​មាន​កំណើន​ខ្លាំង ទើប​ប្រទេស​អស់ទាំងនេះ ចាប់ផ្តើម​នាំគ្នា​បង្កើន​ការ​ចំណាយ ដើម្បី​ដំឡើង​ប្រាក់ខែ​ទាហាន ​បំពាក់គ្រឿង​សព្វាវុធ និង​បរិក្ខា​យោធា​ថ្មីៗ​ ទំនើបៗ ដើម្បី​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម​វិស័យ​កងទ័ព។ ក៏ប៉ុន្តែ មាន​សំណួរ​មួយ​ចោទឡើង​ថា តើ​ការ​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម​ខាង​វិស័យ​កងទ័ពនេះ ធ្វើឡើង​ នៅ​ក្នុង​គោលដៅ​ត្រឹមតែ​ ដើម្បី​បង្កើន​សមត្ថភាព​ ក្នុង​ការ​ការពារខ្លួន ឬ​ក៏​​អាច​​ជា​ការ​គំរាមកំហែង​ដល់​សន្តិសុខ​​ដល់​ប្រទេស​ជិតខាង ហើយ​បង្ក​ទៅ​​ជា​ការ​ប្រកួតប្រជែង​សព្វាវុធ នៅ​ក្នុង​តំបន់?